Warszawa, dnia 10.11.2021

Dane podmiotu wnoszącego:
Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej - Polska PV
ul. Cechowa 51, 30-614 Kraków (adres do korespondencji)
NIP 6793112701 | KRS 0000562571
biuro@polskapv.pl (adres e-mail)

Do:
Elżbieta Witek
Marszałek Sejmu
Kancelaria Sejmu
ul. Wiejska 4/6/8,
00-902 Warszawa

Prof. Tomasz Grodzki
Marszałek Senatu
Kancelaria Senatu
ul. Wiejska 6/8,
00-902 Warszawa

PETYCJA

Na podstawie ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach ( Dz. U. z 2014r., poz. 1195.) działając w interesie publicznym, Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej - Polska PV oraz obywatele Rzeczypospolitej Polskiej popierający rozwój fotowoltaiki rozproszonej postulujemy aby w nowym systemie rozliczania czystej energii z fotowoltaiki zapewnione zostały zasady sprawiedliwości społecznej, pewności prawa i bezpieczeństwa rynku, a także aby przyszli prosumenci, działający indywidualnie i zbiorowo, mieli zagwarantowaną sprawiedliwą stawkę odkupu wyprodukowanej energii nie niższą niż cena zakupu.

Ponadto, apelujemy za wydłużeniem okresu przejściowego dla wprowadzanego nowego systemu rozliczeń dla Prosumentów do 31 grudnia 2023r.

Uważamy, że tak fundamentalna zmiana funkcjonowania prosumentów, wymaga rzetelnej oceny skutków regulacji (OSR) celem potwierdzenia wpływu zmian w ustawie na obywateli, firmy działające w branży fotowoltaicznej oraz spółki obrotu.

Wyrażamy zgodę na ujawnienie na stronie internetowej podmiotu rozpatrującego petycję lub urzędu go obsługującego danych osobowych podmiotu wnoszącego petycję lub podmiotu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2014 r., poz. 1195).

.........................................
data i wnoszący petycję

UZASADNIENIE

Mając na uwadze dynamiczny rozwój energetyki odnawialnej wynikający z chęci przeciwdziałania pogłębiającym się zmianom klimatycznym oraz regulacji przyjętych przez Unię Europejską, celem przyjmowanego prawa powinien być przewidywalny system rozliczania prosumentów, który jednocześnie utrzymywał będzie co najmniej bieżący poziom zainteresowania społecznego energią odnawialną. Powyższe założenie jest w pełni spójne z koniecznością wykorzystania odnawialnych źródeł energii w formule rozproszonej i obywatelskiej, co przyczynić się ma do osiągnięcia krajowego celu udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto. Taki kierunek polityki energetycznej znajduje pełne poparcie branży fotowoltaicznej, jednak bieżący kształt proponowanych regulacji jest sprzeczny z interesem społecznym i rodzi uzasadnione obawy ekspertów..

1. System tzw. net-billing, który zostaje wprowadzony w Ustawie, zgodnie z którym energia pobierana i wprowadzana do sieci podlega osobnym rozliczeniom jest – co do zasady – dobry i zgodny z kierunkiem prawa Unii Europejskiej, które transponowane jest do porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. System ten umożliwia oddzielne rozliczanie zarówno wolumenów przesłanej energii, jak i ustalenie sprawiedliwych opłat dystrybucyjnych, a przy tym jest też prostszy dla prosumentów, którzy na bieżąco otrzymują informację i wynagrodzenie za wprowadzoną energię, zamiast długotrwałej niepewności związanej z koniecznością bilansowania energii w okresie rocznym. System taki pozwala też na wprowadzenie sprawdzonych w innych krajach taryf dynamicznych zakupu energii (drożej w szczycie, taniej poza szczytem), które zachęcają prosumentów do bardziej świadomego i efektywnego zarządzania zużyciem energii, z obopólną korzyścią zarówno dla prosumentów, jak i systemu energetycznego.

   Jednocześnie net-billing w proponowanym kształcie nie będzie mógł być zastosowany wobec prosumenta energii odnawialnej w terminach przewidzianych w Ustawie z uwagi na ogromne wyzwania infrastrukturalne, w szczególności całkowite niedostosowanie układów pomiarowo-rozliczeniowych w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej (liczniki zdalnego odczytu), zarówno po stronie sprzętowej jak i wykorzystywanego oprogramowania przez operatorów systemu dystrybucyjnego i sprzedawców. Powoduje to z kolei brak możliwości wykonania obowiązków informacyjnych przez operatorów systemu dystrybucyjnego wobec sprzedawców (art. 4 ust. 2a Ustawy), co w konsekwencji może oznaczać brak technicznej możliwości wykonania przepisów ustawy wobec prosumenta energii odnawialnej w zakresie rozliczenia energii (art. 4 ust. 6 i 6b w zw. z art. 4 ust. 1a pkt 2) w zw. z art. 4 ust. 3 Ustawy). W powyższym zakresie proponujemy następujące zmiany:

   • wydłużenie okresu przejściowego dla wprowadzanego nowego systemu rozliczeń dla Prosumentów do 31 grudnia 2023r. w celu dostosowania działania układu pomiarowo-rozliczeniowego przez operatorów systemu dystrybucyjnego i sprzedawców

2. Zagadnienia, o których mowa w pkt. 1 spowodowały konieczność wprowadzenia zapisów dotyczących odmiennych reguł rozliczania (ustalania wartości) energii w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. (art. 4b ust. 1 Ustawy) i po 1 lipca 2024 r. (art. 4b ust. 2 Ustawy), a także podział na trzy kategorie prosumentów indywidualnych (nie wliczając w to prosumentów zbiorowych oraz wirtualnych) oraz niezależne od tego systemy rozliczeń energii:

   	Prosument A	Prosument B	Prosument C
   PIERWSZE WPROWADZENIE ENERGII DO SIECI	do 31.03.2022	od 1 kwietnia 2022 do 30 czerwca 2022	po 1 lipca 2022
   PODSTAWA ROZLICZANIA	art. 4 ust. 1	art. 4 ust. 1a pkt 1)	art. 4 ust. 1a pkt 2)

   • Prosument A oraz zakwalifikowany Prosument B będą rozliczali się na dotychczasowych zasadach w systemie opustów.
   • Prosument C oraz niezakwalifikowany Prosument B będą rozliczali się:
     • w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. na podstawie art. 4b ust. 1 Ustawy;
     • w okresie po 1 lipca 2024 r. na podstawie art. 4b ust. 2 Ustawy.
   Powyższe rozwiązanie powoduje znaczne skomplikowanie zasad, na których będzie rozliczany prosument, w szczególności że podstawą tych rozliczeń będzie zmienna wartość określona jako rynkowa cena energii elektrycznej. To z kolei przekłada się na utrudnioną możliwość ustalenia czasu zwrotu z inwestycji w instalację odnawialnych źródeł energii oraz może spowodować zniechęcenie społeczne dla tego typu przedsięwzięć. Tymczasem podstawowym celem Ustawy powinien być jasny system rozliczeń dla prosumentów w celu pogłębienia zaufania społecznego dla wykorzystania odnawialnych źródeł energii w formule rozproszonej i obywatelskiej. W powyższym zakresie zmiany wskazane w pkt. 1 powyżej rozwiązują również ten problem, w sposób umożliwiający rynkowi dostosowanie się do zmienionego prawa i jednolite określenie systemów rozliczeń dla prosumentów.
3. Główną wadą, zidentyfikowaną przez ekspertów branży fotowoltaicznej w projekcie Ustawy jest stawka zakupu zielonej energii wprowadzanej do sieci, która byłaby nie tylko znacznie niższa od ceny zakupu energii brakującej, ale dodatkowo zmienna, kształtowana w sposób niekorzystny dla prosumenta energii odnawialnej w relacji do innych podmiotów na rynku -średnia cena miesięczna. Należy dodać, że w myśl proponowanych przepisów depozyt prosumencki byłby zasilany wartością giełdową energii bez dodatkowych obciążeń podatkowych czy świadectw pochodzenia. Z kolei należności za energię elektryczną będą regulowane z depozytu prosumenckiego po dodaniu kosztów podatkowych i świadectw pochodzenia. Wprowadzenie takiej zasady dodatkowo pogarsza ekonomikę rozliczenia prosumenta.
4. Projekt poselski zakłada możliwość odebrania po roku zaledwie 20% pozostałych w depozycie nadwyżek wartości energii. Zasada ta jest niesprawiedliwa społecznie, szczególnie że korzyści finansowe dla prosumenta są pochodną rynkowej ceny energii. To prosument ponosi pełne ryzyko zmienności ceny i zmienności korzyści finansowych. Wprowadzenie niskich i w dodatku zmiennych cen zakupu energii od prosumenta w połączeniu z możliwością utraty części wartości wyprodukowanej energii jest elementem dyskryminującym Prosumentów względem dużych spółek energetycznych, a także instalacji przemysłowych z zagwarantowaną w aukcjach stałą ceną energii dodatkowo waloryzowaną wskaźnikiem inflacji.

Wprowadzanie zmian w zasadach rozliczania prosumentów w sposób przewidziany w niniejszym piśmie jest w naszej ocenie zgodne zarówno z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (dalej: Dyrektywa RED II), jak i z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (dalej: Dyrektywa Rynkowa), ponieważ zgodnie z Artykułem 15 ust. 4 Dyrektywy Rynkowej zmiany dotyczące materii, o której mówi Dyrektywa REDII, w szczególności w zakresie rozliczania energii elektrycznej wprowadzanej do sieci i zużywanej energii elektrycznej z sieci, mogą być wprowadzane najpóźniej do dnia 31 grudnia 2023 r., co oznacza, że nie jest uzasadnione tempo wprowadzanych zmian.

Biorąc zatem pod uwagę obie wskazane dyrektywy, obecnie obowiązujący system opustów powinien obowiązywać jak najdłużej a nowe zasady rozliczeń w energetyce rozproszonej powinny być możliwie jak najprostsze, przejrzyste, przewidywalne, oparte na sprawiedliwych i waloryzowanych stawkach zakupu energii.